Hussein Sabrie

"Xaaskeyga waxaan guursaday 2016kii iyadoo ka shaqeyneysa Wasaaradda Maaliyadda. Waxay ii sheegtay in ay Dowladda u shaqo billaawday iyadoo jaamacad dhiganeysa, sidaas darteedna lagu diiwaangeliyay shahaado Dugsi Sare ah(Grade B)oo ay mushaar ahaan u qaadato $430 oo aysan joogto u helin. Mushaarkeeda waxay ku biili jirtay ehelkeeda, wax kasta oo ay rabto ama guriga looga baahdo aniga ayaa iibin jiray xitaa haddii uu xafaayad yahay. Markii uu noo dhashay cunuggii labaad ayay iga dalbatay in aan gaari u iibiyo. Markaas shiid ayaan ahaa, waxaana ka codsaday in ay i sugto. Way iga diidday, Waxayna igu tiri "Aniga ayaa hadda lacag hayo, ee keen wixii aad hadda heli karto, wixii aan ku darana ii soo celi markii aad lacag hesho" Iyada ayaan lacag ka deynsaday si aan iyada gaari ugu iibiyo! Saddex bilood kama nasan oo subax kasta waxay i waydiinaysay in aan u gudo lacagtii gaariga. Ugu dambeynna deyntii waan siiyay. Habeen ayaan Laptop-keyga shiday, waxaana arkay emailkeeda oo f...

Waxaan daawaday wareysi uu wariyihii hore ee BBC-da Ayaanle Xuseen Cabdi ka qaaday Amal Maxamed Maxamuud oo ah gabar uu naafeeyay askari ay kalatageen oo ka mid ah ilaalada Madaxtooyada. Saaxiibkey Bashiir Maxmud oo wareysigaan ii soo diray wuxuu ii soo raaciyay "Gabadhaan sheekadeeda in aan daawado waan ka shallaayey. Caddaalad aan midda Alle ahayn laguma naaxo." Amal hadda waa 19 jir. Iyada oo 15 sano jir ah ayaa waxaa guursaday askari ka tirsan ilaalada Madaxtooyada Soomaaliya oo ay hal wiil u dhashay. Sanad kadib ayuu furay, kadibna wuxuu ka dalbaday in ay isku laabtaan, wayna ka diidday. “Wiilkii oo iga xanuunsaday oo naqasku ku dhegay ayaan la galay isbitaalka SOS. Saddex maalin kadib ayaan wacay, waxaana u sheegay xaalka wiilka. Wuxuuna igu dhahay: cunugga aniga ayaad iga qarsatay ee ii keen aan kuugu tufee. Madaxtooyada ayaan ugu geeyay, wuuna igala cararay. Taliyayaal meesha joogay ayaan u sheegay, waana la iiga qaaday. Markii aan soo baxayay ayuu i dhahay bajaaj aya...

Markii ay socotay qabanqaabadii shirkii dib-u-heshiisiinta Soomaalida ee 2002 ka furmay Eldoret, Kenya, ayaa hogaamiye-kooxeed kasta laga dalbaday in uu soo gudbiyo wafdiga shirka kala qeybgalaya. Maadaama shirka looga hadlayay nabadeyn, daldhis iyo dowladnimo waxaa muhiim noqotay in qabqable kasta beeshiisa ka xusho dad hawlahaas fahmi kara. Muuse Suudi Yalahow wuxuu qortay Eng. Yariisow oo afhayeen u noqday iyo nin aqoonyahan ahaa oo PhD ka soo qaatay jaamacadda Oxford ee dalka Ingiriiska. Muuse Suudi wax weyn ayuu ka filayay ninkii PhD-da watay, wuxuuse ka niyadjabay aragtidii koobaad markii loo keenay arkay nin eey wato oo dabagaab xiran, oo ay silsilad qoorta ugu jirto. Intaas waxaa Muuse Suudi uga sii darneyd in uusan ninku wax faham ah ka haysan dooddii iyo isjiijiidkii meesha ka socday. Kaaga darane ninku af Soomaaliga waa ku dhibbanaa oo wuxuu ku hadlayay af Ingiriis, oo aysan fahmi karin dadkii doodda isku hayay. Markii 2004 la isugu tegayay shirkii Imbagaati, Kenya, ayaa Muu...

Madaxweynihii hore ee dalka Masar, Xusni Mubaarak ayaa 2006 wuxuu xabsiga dhigay Maxamed Mursi, Mursina markii uu Madaxweyne noqday ayuu xiray Xusni Mubaarak, wuxuuna Wasiirka Difaaca u magacaabay Cabdifitaax Al-siisii. Markii uu Siisii afgambiga ku qabsaday Masar wuxuu xiray Mursi, wuxuuna xabsiga ka soo daayay Xusni Mubaarak. Dowladda Iiraan waxay xulufo la tahay Bashaar Al-Asad, Bashaarna waxay is diiddan yihiin Ikhwaanul Muslimiin. Iiraan waxay is fahamsan yihiin Xamaas, Xamaasna waxay saaxiibbo yihiin Ikhwaanka, Ikhwaankana isma arki karaan Iiraan. Dowladaha Khaliijku waxay ku kacsan yihiin Iiraan, Siisii oo saaxiib la ah Khaliijka wuxuu la dagaashan yahay Ikhwaanka, wuxuuna saaxiib la yahay Bashaar, Bashaarna waxay is diiddan yihiin Khaliijka oo saaxiib la ah Turkiga, Turkiyana waxay col yihiin Bashaar iyo Siisii, waxayna saaxiib la tahay Ikhwaanul Muslimiin. Khaliijka waxay isfahamsan yihiin Mareykanka, Mareykankuna wuxuusan arki karin Ikhwaanka, Ikhwaankana waxay saaxiib yihiin...

Koofurta Soomaaliya waxaa ka socdo mashruuc waqooyiyeyn ah, oo waxaan arkaa dhalinyaro Muqdisho joogto oo markii ay hadlayaan ama wax qorayaan iska riixaya lahjadda reer waqooyiga. Haddii aan sababta waydiiyayna waxay dhaheen: dee waa kaa af Soomaliga birimmada ah, keennuna waa sugunto! Maanta waxaan arkayay mid reer Xararyaalle ah oo Facebook ku soo qoray: “Meheradda Hiddasoor baan saaka tegay. Bilaydh muqmad iyo laxoox ah iyo shaah xawaash lagu daray baan kaga soo quraacday. Dee waa meherad wanaagsan oo dhawaan la furay, mudalabyo fiicanina way joogaan baan odhan karaa. Shaaheeduna waa Dhakojabiye dhadhan leh." Dadkii ka faallooday iyo isagu waa isku wareereen, oo mid ayaa ku lahaa: tolow Cumar ciwaanka ma laga jabsaday? Mid kale ayaa ugu jawaabay: mayee afka ayaa laga jabsaday! Maalin horena mid waayahaan reer waqooyiga dhaajinayay ayaa u tegay oday isgoyska Siinaay rooti ku iibinaya. Wuxuuna ku yiri: jaalle, laba xabbadood oo aabbahaa-dabada-ka-gali ah iga iibi? Odaygii ayaa k...

Waxaan daawaday wareysi uu wariye Ayaanle Xuseen Cabdi todobaadkii hore ka qaaday Dr. Daahir Mire Jibriil, oo uu uga sheekeeyay dhacdo xanuun badan oo noloshiisa bedeshay. Sida uu sheegay; sanadku waa 1978, Daahir Mire waa arday 22 jir ah oo dhigta kulyaddii Lafoole. Siyaasadda iyo xaaladda dalka waxba kalama socdo, wuxuuna kubadda Kolayga u ciyaaraa kooxdii Lafoole. Oktoobar 1978 waxaa toogasho lagu xukumay saraakiishii ka dambaysay inqilaabkii dhicisoobay. Sargaal kasta waxaa la faray in uu u yeerto hal qof oo ehelkiisa ka mid ah, si uu ula dardaarmo. Saraakiishaas waxaa ka mid ahaa Cabdiraxmaan Macallin Bashiir oo uu dhalay Daahir Mire Jibriil abtigiis, sidoo kalena ahaa saaxiib ay isla soo koreen.  Cabdiraxmaan wuxuu codsaday in loo keeno saaxiibkiis Daahir Mire. Galab ayaa Daahir laga soo qaaday Lafoole, waxaana la geeyay xabsigii Biyamuundo ee degmada Xamarjajab. "Qol cidlo ah ayay i geeyeen. Askari ayaana gadaashayda taagan. Waxaa ii soo galay Cabdiraxmaan Macallin Bashiir ...

Anigu hooyadey ayaan caano la iibin jiray, marna hilib ayay qali jirtay, waxaana xubnaha hilibkaas u kala gayn jiray qoysas rukun nooga qaadan jiray. Subaxa Khamiista wuxuu arday kasta macallinka dugsiga ugu geyn jirnay kun shilin. Hooyadey ayaa igu tiri “Waxaan xusuustaa in aan marmar idiin waayi jiray kunkii shilin ee aad Khamiista macallinka u geyn lahaydeen!” Saaxiibkey Bashiir Maxamuud oo noloshiisa iiga warramaya wuxuu igu yiri “Anigu waxaan iibin jiray lows. Hooyadey waxay igu tiri “maalinkii uu aabbahaa dhintay waxaa geeridiisa iiga sii xanuun badneyd oo aan ka walwalsanaa sidii aan ku keeni lahaa quudkii aan idinku korin lahaa” “Waagii aan yaraa waxaan iibin jiray cajiin, ciyaalka xaafadda oo igu caynaya shaqadayda ayaana iigu yeeri jiray Xasan Cajiinle ” Xasan Cabdullaahi Maalin “Anigoo dugsi Quraan dhiganaya ayaan hooyadey huudheey Bakaaro kula gadi jiray. Marna nin gaari-dameer cidaha biyaha ugu dhaamiyo ayaan la shaqeyn jiray” Xasan Aadan Hoosow Xasan Kaafi oo faallo ka bi...

Guushu way aabbeyaal badan tahay, guuldarraduse waa agoon. In ay Kenya ka baxdo dhageysiga dacwadda badda waa libin u soo hoyatay Soomaaliya, waxaana mahaddeeda iyo abaalkeeda leh Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xasan Shiikh Maxamuud oo dacwaddaas horgeeyay maxkamadda ICJ, bishii Agoosto ee 2014. Xasan Shiikh wuxuu kiiska badda siiyay tixgelintii ay mudneyd. Isaga ayaa gacanta ku hayay galka badda, oo warqad uu saxiixay ayaa dacwada lagu geeyay ICJ, isaga ayaa magacaabay khubaradii Soomaaliya wakiilka uga ahaa dacwada, mar kasta oo ay kiiskaas wax ku soo kordhaanna wuxuu la hadli jiray warbaahinta, wuxuuna shacabka uga warbixin jiray halka ay wax marayaan. Madaxweyne Xasan Shiikh wuxuu kiiska badda u maareeyay si xilkasnimo ah, wuxuuna dacwada badda u yeelay dareen qaran, oo mar kasta oo maxkamadda la tagayo waxay Dowladdu casuumi jirtay saxaafadda, baarlamaanka, qurbajoogta iyo bulshada rayidka ah. Taas ayaana suuragalisay in ay mar kasta shacabku si dhow ula socdaan halka ay dacwa...

Bishii Nov, 2020 ayay abbaayo Caaisha Sabriye, iyo asxaabteeda Asma Ali Ahmed iyo Hussein Ali Hassan oo sanado badan isku fasal ahaa, sanadkii horena Dugsi Sare ka wada qalinjabiyay waxay ku fikireen in intii ay karaan ay waxbaraan dadka danyarta ah ee duruuftu u diidday waxbarashada. Waxay tageen kaam ku yaalla Deyniile, oo qorshuhu ahaa in ay agagaarkiisa ka kireystaan qol ay carruurta kaamka wax ku baraan Khamiista iyo Jimcaha. Balse waxay ku soo arkeen xaalad nololeed oo waxbarasho uga sii daran. Waa dad aan cidna u maqneyn, ceelna u qodneyn oo aan heli karin wax ay cunaan. Waxay isla garteen in ay qorshaha waxbarashada dib u dhigaan oo ay hadda wax ka qabtaan baahida nololeed ee kaamka ka taagan. Waxay soo qorteen dadkii ugu nuglaa oo isugu jiray cuuryaanno, indhoolayaal, waayeel gablan ah oo aan wax dhalin iyo carruur agoon ah. Waxay isku qanciyeen in aysan qarash u heli karin cunto ay danyartaas siiyaan maalin kasta, kadibna waxay u tageen qaar ka mid ah hoteellada iyo maqaayada...

Xusuustayda kama go’do dhacdo ay Maryan Mursal uga warrantay wareysi uu Cumar Seerbiya 2017 uga qaaday Goobjoog. Waxay ka sheekeysay duruuftii soo wajahday markii todobaatameeyadii la dulmiyay ee laga ceyriyay Kooxdii Waaberi ee mushaarka laga jartay, iyo abaal uu waagaas u galay Raysulwasaarihii hore ee Soomaaliya Xasan Abshir Faarax oo markaas ahaa Duqa magaalada Muqdisho.  “Qofkii ugu horreeyay ee niyadda ii dhisay wuxuu ahaa Xasan Abshir. Waa ninkii shatiga taksiga i siiyay. Inta ku ooyay ayaan ku iri: walaalow tacliin ma lihi, shaqadiina waa la iga soo saaray, darawal taksi in aan noqdo ayaan rabaa ee shati i sii. Berri ii imoow ayuu i dhahay, wuuna i siiyay. Qalbigayga waligay kama go'ayso. Haddii uusan waagaas niyadda ii dhisi laheyn, qalbiga ayaa iga jabi lahaa. Xasan Abshir Ilaahey Jannadii ha geeyo. Hortiisa Alle kheyr ha dhigo, gadaashiisana kheyr ha dhigo. Ninkaas waligay ma illoobaayo." Maryan Mursal Xasan Abshir wuu noolaa maalinkaas ay Maryan Mursal sida dareenk...

Sida uu daabacay wargayska Al-Riyaad ee ka soo baxa dalka Sacuudiga, haweeney Sacuudiyaan oo la xanuunsan kansarka dhiigga ku dhaca ayaa shirkad ka dalbatay gabar guriga uga shaqayso. Shirkaddii waxay u keentay gabar Indunuusiyaan ah. Gabadhii waxaa la keenay Sacuudiga, waxayna u shaqo billowday haweendyii.  Gabadhu waa qof hawlkar ah, balse ceebteedu waa in ay ku laalaabato musqusha, ayna ku soo daahdo. Haweeneydii ayaa gabadhii waydiisay sababta ay suulida ugu soo daahdo.  Gabadhii waxay ku jawaabtay "Anigoo uur leh ayaan shaqado ka dalbaday shirkadda ii kaa keentay. Shaqada oo aan sugayay 7 bil waxay ii soo baxday anigoo umul ah. Shaqada ma fasixi karin, waayo qosykaygu aniga ayuu igu tiirsan yahay. Sababtaas ayaana igu qasabtay in aan cunuggaygii ka soo tago oo aan shaqadaan soo aado. Maadaama aan irmaan ahay waxaa naasahayga ka buuxo caano, waxaana galaa musqusha si aan isaga liso. Marka aan isla lisayo waan ilmeeyaa, waayo waxaan ogahay baahida uu cunuggaygu u qabo caana...